مدلسازی مفهومی حد مصرف عقلانی از منظر اسلام
Authors
abstract
حدّ مصرف بهینه از مسائلی است که سال هاست در مکاتب مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته است. «رهبانیت در مصرف»، «مصرف حداکثری به منظور حداکثرسازی لذت و مطلوبیت افراد، سازمان ها و جوامع» و «مصرف حد میانه» و «حد مصرف عقلانی» از پیشنهاداتی است با توجه به انگیزه ها و اهداف مکاتب مختلف توسط نظریه پردازان مطرح شده است. از این رو شناسایی ابعاد مدل بهینه مصرف از دیدگاه اسلام، جایگاه ویژه ای دارد. این تحقیق در صدد آن است که با بررسی منابع اسلامی، گونه های مختلف شاخص های مصرفی تأیید و یا رد شده از دیدگاه اسلام را بررسی کرده و محدوده مصرف عقلانی در این مکتب را معرفی کند. لذا سؤالی که در این نوشتار به دنبال رسیدن به پاسخ آن هستیم این است که محدوده مصرف عقلانی در اسلام چگونه است. استراتژی این پژوهش کیفی و روش استفاده شده در آن تحلیل تماتیک است و متون و اسناد کتابخانه ای در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت مدل مفهومی استخراج شده، در سه محور مصرف افراطی، مصرف عقلانی و مصرف تفریطی به همراه مؤلفه های آن ها معرفی شده است. مؤلفه های مصرف افراطی عبارت از اسراف، تبذیر، اتراف، اضاعه و حرص، مؤلفه های مصرف متعادل عبارت از عدالت، انصاف، قوام، قناعت و شکر و مؤلفه های مصرف تفریطی عبارت از اقتار، بخل و امساک، لئامت و عسر و حرج می باشند. جهت دستیابی به این مؤلفه ها، شریعت اسلامی قواعدی را مورد استفاده قرار می دهد که این قواعد عبارتند از قاعده نفی عسر و حرج، قاعده لاضرر و قاعده عدم افراط و عدم تفریط.
similar resources
شهود عقلانی از منظر افلاطون و فلوطین
افلاطون و فلوطین، به‌عنوان دو تن از تأثیرگذارترین فیلسوفان دورۀ کلاسیک، توجه ویژه‌ای به شهود داشته‌اند. تفاوت‌هایی که این دو در مباحث فلسفی مختلف دارند، موجب می‌شود که نگاه واحدشان به شهود را مورد تردید قرار دهیم. مسئلۀ جدی جستار حاضر این است که شهود در نظر هر یک از این دو فیلسوف به چه معناست، با چه روشی حاصل می‌شود، چه ویژگی‌هایی دارد و به کدام امور تعلق می‌گیرد؟ پاسخ این پرسش، که در پایان روش...
full textمدلسازی مفهومی اطلاعات
مدلسازی مفهومی اطلاعات ، یکی از فنون تجزیه و تحلیل و تشریح اطلاعات مورد نیاز کاربران سیستم است . در تجزیه و تحلیل اطلاعات باید ذهن خود را بر شناخت مفهومی اطلاعات متمرکز ساخت. در تشریح ماهیت اطلاعات باید از جملات موجز ، دقیق و خوانا استفاده کرد . از آنجایی که تشریح اطلاعات ، راهنمای طراحی پایگاه اطلاعاتی بشمار می آید باید برای کاربران ، برنامه نویسان و سایر متخصصان فنی خوانا باشد. زیرا راهنمای ط...
full textمبانی و روشهای تربیت عقلانی از منظر متون اسلامی
هدف این مقاله بررسی مبانی و روشهای تربیت عقلانی از منظر متون اسلامی است. نویسنده ضمن بررسی مفهوم عقل و تربیت عقلانی، کوشیده است رویکرد تربیت عقلانی، مزایای آن و برخی از روشهای پرورش عقل را مورد بررسی قرار دهد. این مقاله نشان می‌دهد که در منابع اسلامی به جنبة عقلانی انسان تأکید فراوان شده است. در برخی از روایات از عقل به عنوان رسول باطنی یاد شده است که هدایت تکوینی انسان در گرو آن است و از مناب...
full textاستدلال‌های مخالفان اصلاحات امیرکبیر از منظر انتخاب عقلانی
در مقالۀ پیش رو، برای بررسی استدلال‌های مخالفان اصلاحات در بازة زمانی 1267-1264 ق یعنی اصلاحات میرزا تقیخان امیرکبیر، با بهرهگیری از رویکردِ انتخاب عقلانی به‌مثابۀ یکی از نظریه‌های عمومی جامعهشناسی تاریخی، به روایت علّی استدلال‌های مخالفان در قالبِ چهار گروهِ روحانیان، درباریان، دیوانیان و زنان حرمسرا پرداخته‌ایم. نظریۀ انتخاب عقلانی، که در آن فرد (در این‌جا مخالفان اصلاحات) عامل علّی و عقلانیتِ...
full textعینیت در علوم تربیتی از منظر روش بازسازی عقلانی
غلبه رویکردهای تفسیری بررویکردهای تبیینی در علوم تربیتی در دهه‌های اخیر سبب شده است که عده‌ای از صاحب‌نظران،دستیابی به عینیت در پژوهش تربیتی را ناممکن تلقی نمایند. هدف این پژوهش بررسیامکان دستیابی به عینیت در پژوهش‌هایتربیتی است و ضمن بررسی دیدگاه‌های اثبات‌گرا، پسااثبات‌گرا و بازسازی‌گرا، به این مسئله از منظر روش بازسازی عقلانی هابرماس پاسخمی‌دهد. روش تحقیق حاضر، استنتاجی و مقایسه‌ای است. یافت...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامیPublisher: دانشگاه امام صادق(ع)
ISSN 4102-2008
volume 6
issue 11 2014
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023